Bánh tro - món quà miền Trung

Nếu tết Nguyên Đán được nhắc đến với bánh chưng, bánh dày thì món quà miền Trung này cũng tự hào gắn với một ngày tết lớn của dân tộc: tết Đoan Ngọ. Cũng giống như bao thứ bánh mộc mạc, dân giã được làm từ hạt gạo, bánh tro được các bà, các chị làm trong dịp tết Đoan Ngọ mùng 5 tháng 5 âm lịch hàng năm. Bánh có hình khối tam giác, nhỏ hơn bánh ú, thoạt trông không mấy đẹp và hấp dẫn nhưng nó là thứ bánh giải vị, một thứ trái cây tráng miệng. Không những thế, bánh còn như cốc nước mát có tác dụng giải rượu, bia.

Bánh rất dễ làm nhưng nó đòi hỏi ở người làm bánh một sự tỉ mỉ và kiên nhẫn. Bánh khi làm ra có đẹp và ngon, hấp dẫn người ăn hay không là tùy vào sự khéo léo của đôi tay người làm bánh. Không gói bằng lá chuối như hầu hết các loại bánh khác mà gói bằng lá sậy và lá thơm nếp nên để gói được bánh quả là khó, đòi hỏi sự khéo tay của người phụ nữ. Những chiếc lá rất nhỏ nên muốn tăng chiều rộng phải xếp nối lá, bên dưới đặt sẵn những sợi lạt nhỏ và mềm để cột bánh, giữ cho không bị bung.
Làm bánh cần nhất là tro, để có đủ lượng bột tro cần thiết, người ta phải dồn lại từ rất nhiều ngày trước đó và phải tuyển rất kỹ. Bột tro để làm bánh nhất thiết phải trắng và mịn. Tro ngâm với nước qua một ngày, rây kỹ lấy phần mịn nhất. Theo kinh nghiệm của những người làm bánh lâu đời, tro tốt nhất là tro củi, lấy từ các lò bánh tráng.